Yozgat’ta pancar üreticileri, fabrikaların randevu sistemine geçmesiyle büyük bir krizle karşı karşıya kaldı. Ürünlerini tarladan söküp fabrika teslimi için günlerce beklemek zorunda kalan çiftçiler, hem kilo kaybı nedeniyle ekonomik zarara uğruyor hem de kotayı dolduramama riskine karşı ceza tehdidi altında. Yaşanan sorunlar, çiftçiyi her geçen gün daha fazla mağdur ediyor.
“Randevu Sistemi Çiftçiyi Mahvetti”
Yozgat Ziraat Odası Başkanı İsmail Açıkgöz, çiftçinin pancarlarını teslim edemediği için büyük kayıplar yaşadığını vurguladı. Tarlalarda yığınlar halinde bekleyen pancarların kilosunun düştüğünü, bunun da üreticinin emeğini hiçe saymak anlamına geldiğini söyledi. “Fabrikalar havanın iyi gidişini bahane ederek alımları geciktiriyor. Tarlalarda pancar fosa haline geliyor, 30 tonluk ürün 26 tona düşüyor. Bu zararın faturası ise çiftçiye kesiliyor” dedi.
Pancar Üreticisi Perişan: “Makine, Mazot ve Bekleme Ücreti Belimizi Büktü”
Bölge çiftçilerinden Rıfat Yüksel, randevu sisteminin maliyetlerini artırdığını şu sözlerle dile getirdi:
“Makinemiz olmadığı için başka köylerden kiralıyoruz. Mazot ve yol parasını biz ödüyoruz. Randevu alıyoruz, pancarımızı söküyoruz ama teslim edemiyoruz. Ürün 15 gündür tarlada bekliyor, 10 gün daha bekleyecek. Kilo kaybı nedeniyle kotayı dolduramayacağız ve ceza ödeyeceğiz. Çiftçi olarak bu yıl gerçekten çok zor durumdayız.”
“Çiftçinin Emeği Gasp Ediliyor”
Açıkgöz, üreticilerin alın terinin hiçe sayıldığını belirterek şunları ekledi:
“Bu ülkede kimse çiftçiye iyilik yapmıyor. Çiftçi üretmezse fabrikalar kapanır. Ama üreticiyi tehdit ediyorlar: ‘Kotanı iptal ederiz’ diyorlar. Çiftçi olmasa, pancar olmasa o beyefendiler koltuklarında oturamaz. Pancarlar tarlalarda çürüyor, ama kimse elini taşın altına koymuyor. Fabrikalar bu sorunu çözmek zorunda. Çiftçimin emeği gasp ediliyor.”
Randevu Sistemi ve Üretim Krizi
Fabrikalara üretim yapan Yozgat çiftçisi, randevu sistemi nedeniyle ciddi bir planlama sorunu yaşıyor. Yerköy, Sorgun ve Boğazlıyan bölgelerinden gelen pancarlar, teslimat sırasındaki aksaklıklar yüzünden tarlalarda bekletiliyor. Bu süreçte ürün kilo kaybediyor, kalitesi düşüyor ve çiftçinin ekonomik zararı katlanıyor.
Yaşanan sorunların altında yatan başlıca nedenler şunlar:
- Randevu Sistemi: Çiftçiye verilen randevuların gecikmesi ve yetersiz planlama.
- Maliyet Yükü: Makine, mazot ve ek masrafların çiftçiye yüklenmesi.
- Tehdit ve Baskı: Çiftçilerin kotayı dolduramayınca cezalandırılması.
Bir Çiftçinin Feryadı: “Pancar Üretimi İçin Vicdan Lazım”
Açıkgöz’ün şu sözleri, çiftçilerin yaşadığı çaresizliği gözler önüne seriyor:
“Kimse babasının hayrına iş yapmıyor. Çiftçim üretmezse fabrika olmaz. Ama ne emeğe saygı var, ne de çözüm üretiliyor. Çiftçinin ürünü tarlada beklerken kilo kaybediyor, emek yok oluyor. Pancar üretimi için vicdan lazım. Fabrikalar bir an önce adım atmalı.”