Peru Amazonlarında temasa geçilmemiş Mashco Piro halkıyla karşılaşan en az iki ağaç kesicisi öldürüldü, biri yaralandı ve ikisinin de kayıp olduğu bildirildi. Peru Hükümetini izole edilmiş halkın topraklarının tamamını resmi olarak tanımadığı ve korumadığı için eleştiren yerli aktivistlere göre bu trajedinin nedeni Kerestecilere toprak satılması.
Ölümcül saldırı, Orman Yönetim Konseyi’nin (FSC), aktivistlerin, topraklarına şiddetle bağlı Yerli grubunun atalarından kalma topraklarına tecavüz etmekle suçladığı bir kerestecilik şirketinin sürdürülebilirlik sertifikasını sekiz ay süreyle askıya almasından bir gün önce gerçekleşti.
Peru’nun Madre de Dios ve Cusco bölgelerindeki 39 yerli grubunu oluşturan bölgesel yerli federasyonu Fenamad’ın başkan yardımcısı Eusebio Ríos, Salı günü şunları söyledi: “Yaralılar, ölenler, kaybolanlar var – ne olduğunu veya neler yaşandığını bilmiyoruz.”
Çatışmanın ardından kereste işçilerinin bölgeden tahliye edilmesi çağrısında bulunan organizasyon “Fenamad, uzun zamandır bu bölgenin temas kurulmamış halklar için uygun şekilde korunmasını talep ediyor” dedi.
Saldırı Ataların Topraklarında Gerçekleşti
Saldırı, Mashco Piro’nun atalarının topraklarında bulunan ve şu anda ormanlardan ağaç kesme ruhsatı bulunan Madre de Dios bölgesindeki Pariamanu Nehri yakınında gerçekleşti.
Yaşanan trajedi, bölgesel yerli örgütü FENAMAD’ın (The Federación Nativa del Río Madre de Dios y Afluentes-Madre de Dios Nehri ve Kolları Yerli Federasyonu) hükümete yönelik öfkeli eleştirilerine neden olurken, FENAMAD yaptığı açıklamada yetkilileri hem Peru hukukuna hem de uluslararası hukuka uymamakla ve Mashco Piro bölgesinin tamamını resmen tanımak ve korumakta ısrarcı davranmakla suçladı. Ayrıca bölgedeki tomruk işçileri gibi tüm yabancıların tahliye edilmesi çağrısında bulundular.
Saldırı 29 Ağustos’ta Madre de Dios eyaletindeki Pariamanu nehri yakınlarında meydana geldi, ancak haber ancak yeni doğrulandı. Olay, Mashco Piro’nun atalarından kalma topraklarının hükümet tarafından ağaç kesme imtiyazı olarak satılan bir bölümünde meydana geldi. Bu olay, bir ay önce aynı bölgede meydana gelen ve en az bir ağaç kesicinin yaralandığı benzer bir saldırının ardından gerçekleşti – Yerlilerin taleplerine rağmen bu olayla ilgili resmi bir soruşturma yapılmadı.
Bölgenin Sınırlı Bir Bölümü Resmi Olarak Tanınmış Halde
Mashco Piro bölgesinin bir kısmı yasal olarak tanınmış ve koruma altına alınmış durumda, ancak önemli bir kısmı korumasızdır ve büyük bir kısmı ağaç kesimi için satılmıştır. Hem Mashco Piro’nun son görüntülerinin çekildiği yer, hem de son saldırıların gerçekleştiği yer bu bölgede bulunuyor.
Mashco Piro bölgesinde faaliyet gösteren Canales Tahuamanu adlı bir ağaç kesme şirketinin FSC sertifikası, temasa geçilmeyen insanların son görüntülerinin küresel medyada yer almasının ve 14.000 kişinin FSC’ye harekete geçmesi için mektup yazmasının ardından askıya alınmıştı.
FENAMAD Başkan Yardımcısı Eusebio Ríos bugün yaptığı açıklamada şunları söyledi “Yaralı, ölü, kayıp insanlar var – neler olduğunu ya da neler yaşandığını bilmiyoruz. Yetkililerden bir helikopterle yardım sağlamalarını istedik. Ve bu ilk kez olmuyor, endişemiz bu. FENAMAD uzun zamandır bu bölgenin temas edilmemiş halklar için uygun şekilde korunmasını talep etmektedir.”
Yerli Halkın Hayatı Tehlikeye Atılıyor
Survival International Direktörü Caroline Pearce bugün yaptığı açıklamada “Bu tamamen önlenebilir bir trajedidir. Perulu yetkililer, ağaç kesimi için satmayı tercih ettikleri bu bölgenin aslında Mashco Piro’nun bölgesi olduğunu yıllardır biliyorlardı. Bu yağmur ormanının kesilmesini ve tahrip edilmesini kolaylaştırarak, sadece yabancılar tarafından getirilen salgın hastalıklara karşı son derece savunmasız olan Mashco Piro halkının hayatta kalmasını tehlikeye atmakla kalmıyorlar, aynı zamanda ağaç kesen işçilerin hayatlarını da bilerek tehlikeye atıyorlar. Hükümet hemen harekete geçmeli: ağaç kesme imtiyazlarını iptal etmeli ve tüm Mashco Piro bölgesini tanımalı ve korumalıdır. Aksi takdirde daha büyük trajediler yaşanması kaçınılmazdır.” Dedi.
Koruma Statüsü Keresteciler Nedeni İle Yükseltilemiyor.
2002 yılında, Mashco Piro halkının yaşaması için Peru’nun güneydoğu Amazon’unda 829.941 hektarlık (2 milyon dönüm) Madre de Dios toprak rezervi oluşturuldu; ancak yarı göçebe halkın atalarından kalma topraklar, sedir ve maun bakımından zengin olan ve kereste şirketlerine kerestecilik imtiyazları verilen yağmur ormanlarına kadar uzanıyor.
Peru Kültür Bakanlığı, 2015 yılında Madre de Dios’taki koruma alanının bölgesel rezerv alanından Yerli rezerv alanına yükseltilmesini ve sınırlarının Mashco Piro topraklarının gerçek kapsamını yansıtacak şekilde genişletilmesini önerdi. Bu hamle toprakların yasal statüsünü değiştirecek, sınırlarını kereste imtiyazlarını da kapsayacak şekilde genişletecek ve kerestecilik faaliyetini yasaklayacaktı. 2016’da çok sektörlü bir komisyon tarafından onaylandı, ancak resmi olarak açıklanmasa da herkesin bildiği gibi buna muhalefet eden kereste şirketleriydi. Yükseltme kararı kereste şirketlerinin güçlü muhalefetiyle karşılaştığı için statü değişmedi.
Dünyanın En Büyük “Temas Kurulmamış Kabilesi” Olabilirler
Kampanyacılar, 750’den fazla kişiden oluştuğu düşünülen Mashco Piro’nun dünyanın en büyük “temas kurulmamış” grubu olabileceğini söyledi, ancak Peru’nun kültür bakanlığı yaklaşık 400 üyeye dair daha muhafazakâr bir tahminde bulunuyor. Peru’da, Brezilya’dan sonra Amazon’daki en yüksek ikinci sayı olan, izole veya ilk temas halinde yaşayan 25 Yerli grubu var( Kaynak: Guardian-Survival İnternational)