Derinlik
Salı günü Lübnan’da 12 kişinin ölümüne ve en az 2.750 kişinin yaralanmasına neden olan binlerce çağrı cihazı nasıl ve ne zaman ölümcül silahlara dönüştü?
Hizbullah’ın İsrail’i suçladığı sürpriz saldırıdan saatler sonra bu sorular hala yanıt bekliyor.
Ancak raporlar ve kamuya açık diğer bilgiler, Tayvan’da Teresa adlı bir kadınla başlayan ve Budapeşte’nin banliyösündeki bir yerleşim yerine kadar devam eden karanlık bir izi ortaya çıkarmaya başlıyor.
Şu ana kadar bildiklerimiz şöyle: Saldırının ardından yayınlanan görüntülerde, patlayan çağrı cihazlarının üzerinde Tayvanlı bir elektronik üreticisi olan Gold Apollo’nun markası görülüyor.
Gold Apollo’nun kurucusu Hsu Ching-kuang, çağrı cihazlarının üzerinde gerçekten de kendi şirketinin markasının bulunduğunu doğruladı.
Ancak bunların Gold Apollo tarafından lisanslanan başka bir üretici tarafından yapıldığını söyledi.
Hsu’ya göre bu üretici Budapeşte merkezli bir şirket olan BAC Consulting.
Hsu, BAC ile Gold Apollo arasında yıllar süren iş ilişkilerini detaylandırdı ve bu ilişkilerin üç yıl önce sadece Teresa olarak tanıdığı Tayvanlı bir kadın tarafından kendisine ulaşılmasıyla başladığını söyledi.
Müzakereler üç yıl önce başladıysa, bu da Gold Apollo ve BAC’ın 2021’de ya da muhtemelen 2022’nin başlarında anlaşmaya varacağını gösteriyor.
Hsu NPR’ye yaptığı açıklamada Teresa’nın BAC Consulting’i temsil ettiğini iddia ettiğini söyledi. Çağrı cihazlarını BAC’ye satmayı ve BAC’nin Gold Apollo’nun ticari markasını ürünlerinde kullanmasına izin vermeyi kabul etmeden önce onunla iki aydan fazla pazarlık yaptığını söyledi.
Gold Apolloya Göre Cihazlar BAC Consulting’e Ait
Macaristan’da, BAC için NPR tarafından alıntılanan yıllık raporlar, şirketin Mayıs 2022’de Cristiana Barsony-Arcidiacono adlı tek bir sahiple ve bu Mayıs itibariyle 320 doların biraz üzerinde bir hesap bakiyesi ile kayıtlı olduğunu gösteriyor.
Çarşamba sabahı Reuters, BAC Consulting ‘in kayıtlı adresine gittiğinde, şirket adını çoğunlukla konutların bulunduğu bir sokaktaki bir binanın cam kapısına iliştirilmiş bir A4 kâğıdında bulduğunu bildirdi.
Binadaki bir kişi Reuters’e şirketin söz konusu yerde fiziksel bir varlığı olmadığını söyledi.,
NBC News tarafından patlayan çağrı cihazları hakkında kendisine ulaşılan Barsony-Arcidiacono’nun şunları söylediği bildirildi: “Çağrı cihazlarını ben yapmıyorum. Ben sadece aracıyım. Sanırım yanlış anladınız.”
Çarşamba günü daha sonra Macar hükümeti yaptığı açıklamada, “söz konusu şirketin Macaristan’da üretim ya da başka bir faaliyet alanı olmayan bir ticaret-aracılık şirketi olduğunu” tespit ettiğini söyledi.
Hükümet sözcüsü Zoltan Kovacs, “Macaristan’da listelenen adresinde bir operasyon müdürü var ve söz konusu cihazlar hiçbir zaman Macaristan’a gitmedi” dedi.
Bu arada, Tayvan ekonomik işler bakanlığı, Gold Apollo’nun 2022’nin başından bu yana doğrudan Lübnan’a çağrı cihazı ihraç ettiğine dair hiçbir kayıt olmadığını söyledi.
Hsu Reuters’e Gold Apollo’nun şimdi BAC Consulting’i dava etmeyi planladığını söyledi.
Benzeri görülmemiş saldırı
Salı günü saat 15.45 sularında gerçekleşen saldırı, Lübnan’ın İsrail’e karşı savaşan güçlü hareketi Hizbullah’ın üyelerine ait çağrı cihazlarının patlamasıyla başladı.
Lübnan’ın yanı sıra Suriye’de de silahlı bir hareket olmanın yanı sıra siyasi ve sosyal bir güç olan partiye mensup kişiler bir anda yaralı ve kanlar içinde görüldü. Ölenler arasında sekiz yaşında bir kız çocuğu ve 10 yaşında bir erkek çocuğu da bulunuyor.
Medyada yer alan haberlere göre İsrail istihbarat teşkilatı MOSSAD, yaklaşık beş ay önce Lübnan’a gönderilen çağrı cihazlarına patlayıcı yerleştirdi. Reuters’e konuşan bir güvenlik kaynağı, 5.000 çağrı cihazı sipariş edildiğini ve bunlardan belki de 1.000-2.000’inin patladığını söyledi.
İsrail saldırı hakkında kamuoyu önünde yorum yapmadı ve Başbakan Benjamin Netanyahu’nun yetkililere röportaj vermemeleri talimatı verdiği anlaşılıyor. (Middle East Eye)