Yetkililer, militan grup Hizbullah’ın yüzlerce üyesi tarafından kullanılan çağrı cihazlarının Salı günü Lübnan ve Suriye’de neredeyse eş zamanlı olarak patladığını, aralarında 8 yaşında bir kız çocuğunun da bulunduğu en az dokuz kişinin öldüğünü ve binlerce kişinin yaralandığını söyledi. Yetkililer, sofistike ve uzaktan kumandalı bir saldırı gibi görünen bu olaydan İsrail’i sorumlu tuttu.
Lübnan’ın MTV televizyonunun haberine göre, yaralılardan birkaçı Suriye’ye nakledildi. Raporlarda, “Patlamadan önce cihaza bir mesaj alındığı” belirtiliyor.
Wall Street Journal, “kötü amaçlı yazılım”ın cihazların aşırı ısınmasına ve patlamasına neden olmuş olabileceğini tahmin eden bir Hizbullah yetkilisinden alıntı yaptı. Bazı görevlilerin iletişim cihazlarının aşırı ısındığını fark edip patlamadan önce onları attıkları bildirildi.
Lübnan’ın En-Nahar gazetesine konuşan İletişim Danışmanı Amir Tabeş, 1990’lı yıllardan kalma cihazların, Hizbullah’ın sınırlı sayıda şifreli “kod” ve mesajı iletmek için kullandığı şebekenin bir parçası olduğunu açıkladı.
Telsizden Farklı Olarak Kodlanmış Mesajla Çalışıyor
Farklı ülkeler ve kuruluşlar cihazı kullanırken, standart bir telsizden farklı olduğunu, çünkü sesli iletişim yerine kodlanmış yazılı mesajlar ilettiğini belirtti. Tabesh, patlamaların cihazın kapasitesinin ötesinde aşırı kullanım nedeniyle patlamış olabilecek pilinden kaynaklandığını ileri sürdü.
Hizbullah’tan bir yetkili Katar gazetesi The New Arab’a yaptığı açıklamada, “İsrail’in örgütün iletişim cihazlarını ihlal ettiğini ve onları patlattığını” itiraf etti. Yetkili, ihlalin “ciddi ve araştırılmakta olduğunu” belirterek, can kaybı olmasa da can kaybının olduğunu söyledi.
Lübnanlı güvenlik yetkilileri ve bir Hizbullah yetkilisi, Salı günü yerel saatle 15:30 sularında, özellikle Beyrut’un güneyindeki bir banliyöde ve Hizbullah’ın güçlü olduğu doğu Lübnan’ın Bekaa bölgesinde ve birkaç Hizbullah üyesinin yaralandığı Şam’da, çağrı cihazlarının ısınmaya başladığını ve ardından bunları taşıyanların ceplerinde ve ellerinde patladığını söyledi
Lübnanlı güvenlik yetkilileri ve bir Hizbullah yetkilisi, Salı günü yerel saatle 15:30 sularında, özellikle Beyrut’un güneyindeki bir banliyöde ve Hizbullah’ın güçlü olduğu doğu Lübnan’ın Bekaa bölgesinde ve birkaç Hizbullah üyesinin yaralandığı Şam’da, çağrı cihazlarının ısınmaya başladığını ve ardından bunları taşıyanların ceplerinde ve ellerinde patladığını söyledi
2 bin 800’den Fazla Yaralı
Lübnan Sağlık Bakanı Firass Abiad, Salı günü yaptığı açıklamada çağrı cihazlarının patlaması sonucu yüzlerce kişinin yaralandığını söyledi. Hizbullah’a yakın bir kaynak ise hedef alınanların Hizbullah üyeleri olduğunu söyledi.
Lübnan resmi haber ajansı NNA, Lübnan Sağlık Bakanı Ebyad ve Lübnan Enformasyon Bakanı Ziyad Mekari, öldürücü patlamalardan İsrail’in siber saldırısını sorumlu tuttu. Lübnan Dışişleri Bakanlığı, patlamaların “İsrail’in savaşı Lübnan’a doğru geniş çapta yayma tehditleri” eşliğinde gerçekleştiğini ve “İsrail’in tehlikeli ve kasıtlı tırmandırması” olduğunu söyledi.
Patlayan çağrı cihazları, Hizbullah liderinin İsrail istihbaratı tarafından izlenebilecekleri uyarısıyla üyelerine cep telefonu kullanmayı bırakmalarını emretmesinin ardından Hizbullah tarafından yeni satın alınmıştı. Associated Press’e konuşan bir Hizbullah yetkilisi çağrı cihazlarının grubun daha önce kullanmadığı yeni bir marka olduğunu söyledi.
Yerel haber sitelerinde yer alan bilgilere göre hastaneler dolup taştı. Tüm sağlık çalışanları görev başına çağrılırken, halka kan verme çağrısı yapıldı.
Hizbullah, yetkililerinin eş zamanlı patlamaların nedenini araştırdığını ve tıbbi ekiplerin Lübnan’daki hastanelerde yaralıları tedavi ettiğini belirtti.
“Ölenlere rahmet, yaralılara acil şifalar diliyoruz” denilen açıklamada, Lübnanlı vatandaşların, “özellikle kuzey bölgesinde değişim tehditleri yaşanırken, düşmanın psikolojik savaşına hizmet eden söylentilere ve yanlış bilgilere karşı dikkatli olmaları” uyarısında bulunuldu.
Grup, Hizbullah’ın “Lübnan’ı her düzeyde savunmaya hazır olduğunu” da garanti etti.
Pillerden Kaynaklanıyor Olabilir
Lübnan’ın MTV televizyonunun haberine göre, yaralılardan birkaçı Suriye’ye nakledildi. Raporlarda, “Patlamadan önce cihaza bir mesaj alındığı” belirtiliyor.
Wall Street Journal, “kötü amaçlı yazılım”ın cihazların aşırı ısınmasına ve patlamasına neden olmuş olabileceğini tahmin eden bir Hizbullah yetkilisinden alıntı yaptı. Bazı görevlilerin iletişim cihazlarının aşırı ısındığını fark edip patlamadan önce onları attıkları bildirildi.
Lübnan’ın LBCI ağı, ihlalin cihazların pillerinden kaynaklanmış olabileceğini, aşırı yüklenmeye ve sıcaklıkta artışa neden olduğunu ve bunun da patlamalara yol açtığını bildirdi. Cihazın sahibine verilen hasarın boyutu, cihazın nerede tutulduğuna bağlıydı.
Hizbullah’a yakın bir kaynak Lübnan gazetesi An-Nahar’a, Hizbullah milletvekili Ali Ammar’ın oğlu Mehdi’nin de ölenler arasında olduğunu söyledi. Al Hadath, olayda üst düzey Hizbullah yetkilisi Hasan Fadlallah’ın oğlunun da yaralandığını bildirdi.
Bu arada, ambulansların hala onlarca yaralıyı hastanelere taşıdığına dair raporlar var. Üst düzey bir Hizbullah yetkilisi Al Arabiya’ya, “Yaralıların sayısı hızla artıyor ve sayılması zorlaşıyor.” dedi.
Hizbullah’ın üst düzey bir kaynağı Reuters’a yaptığı açıklamada, Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’ın zarar görmediğini söyledi.
İranlı Büyükelçi de yaralandı.
İran’ın haber ajansları, İran’ın Beyrut Büyükelçisi Mücteba Emani’nin de çağrı cihazlarının patlaması sonucu yaralandığını duyurdu. Yarı resmi Fars haber ajansı, bir kaynağın “Amani’nin yüzeysel bir yaralanması var ve şu anda bir hastanede gözlem altında” dediğini aktardı.
Son alınan bilgilere göre, Lübnan’ın birçok noktasına düzenlenen koordineli siber saldırıda hafif yaralanan büyükelçi, Beyrut’taki hastanelerden birine kaldırıldı. Büyükelçinin eşi, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda eşinin durumunun iyi olduğunu, hafif yaralı olduğunu söyledi. Büyükelçilikten yapılan açıklamada Amani’nin durumunun iyi olduğu belirtil
İsrail Acil Toplantı Yaptı
Başbakan Binyamin Netanyahu, Savunma Bakanı Yoav Gallant ve üst düzey savunma yetkilileri, Tel Aviv’deki Savunma Bakanlığı karargâhında istişarelerde bulundu.
İsrailli yetkililer, saldırının ardından kuzey sınırında büyük bir tırmanışın yaşanabileceğinin farkında olduklarını belirterek, İsrail Savunma Kuvvetleri’nin Hizbullah’ın olası bir yanıtına karşı yüksek alarmda olduğunu söyledi.
Son İsrail istihbarat raporları, Güney Lübnan’da Hizbullah’ın askeri hazırlıklarına dair alışılmadık işaretler tespit etti. IDF, Lübnan’daki aracılar aracılığıyla bir güvenlik anlaşması müzakere ederken ve Hizbullah’ın askeri veya propaganda avantajı elde etmesini önlemek için önleyici bir saldırının gerekliliğini değerlendirirken kısıtlamayı dengelemeye çalışıyor.
İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) Genelkurmay Başkanı Herzl Halevi, Salı akşamı İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) Genelkurmay Forumu’nda IDF’nin hazırlık durumunu değerlendiren bir toplantı düzenledi. Toplantıda ordunun savaşın bütün cephelerinde saldırı ve savunmaya hazır olması konusu ele alındı.
İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) sözcülüğünden yapılan açıklamaya göre ise, İç Cephe Komutanlığı’nın acil durum yönergelerinde şu an için herhangi bir değişiklik yapılmadı ve halkın farkındalık ve teyakkuz halinde olmaya devam etmesi istendi.
Bu arada İsrail ordusu, Lübnan’ın güneyindeki Ayta eş-Şaab ve Hiyam kasabalarındaki Hizbullah tesislerine yönelik bir dizi saldırı başlattı.
İsrail Kabinesinde Konuşulmuş
Bilgi sahibi bir kaynak, operasyonun bu hafta başında İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, kabinesinin üst düzey üyeleri ve güvenlik servislerinin başkanlarıyla yapılan güvenlik toplantıları sırasında onaylandığını söyledi. Saldırı ABD’li özel temsilci Amos Hochstein’ın İsrail’i ziyaret ederek Netanyahu’yu Lübnan’da büyük bir tırmanışın sonuçları konusunda uyarmasından bir gün sonra gerçekleşti.
İsrail güvenlik kabinesi, pazartesi gecesi savaşın hedeflerini, yerinden edilmiş İsraillilerin Lübnan sınırındaki evlerine güvenli bir şekilde geri dönmesini de kapsayacak şekilde güncellemeye karar verdi. Başbakanlık Ofisi’nden yapılan açıklamada, “İsrail bu hedefi hayata geçirmek için harekete geçmeye devam edecek” denildi.
İsrailli yetkililer, savaş hedeflerinin güncellenmesi kararının, İsrail’in Gazze’den Lübnan cephesine yöneleceğinin sinyalini vermek amacıyla alındığını söyledi.
Konuya yakın bir başka kaynak da, İsrail’in Hizbullah’a karşı mücadelesini yeni bir aşamaya taşımak için bu operasyonu düzenlediğini ancak henüz tam kapsamlı bir savaş düzeyine ulaşmamaya çalıştığını söyledi.
Kaynak, İsrail operasyonunun Hizbullah’ın güvenini sarsmayı ve milis güçlerinin saflarında İsrail istihbarat servislerinin tamamen nüfuz ettiği hissini yaratmayı amaçladığını söyledi.
ABD Savunma Bakanı İsrail’e Gidecek
ABD’nin “Axios” haber platformu ise saldırılarla ilgili üst düzey yetkililerin ABD’nin bilgilendirilmediği yönünde açıklama yaptığını belirtti, ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Matthew Miller, ABD’nin “bu operasyondan haberdar olmadığını ve dâhil olmadığını” söyledi ve ABD’nin Lübnan’daki patlamalar hakkında “hala bilgi topladığını” ekledi. Saldırının arkasında İsrail’in olduğunu doğrulamadı. ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin’in 22-23 Eylül’de İsrail’i ziyaret etmesinin beklendiğini aktardı. Adı açıklanmayan İsrailli ve ABD’li yetkililere dayandırılan haberde, Austin’in İsrail ziyaretinde gündemin Hizbullah ile yaşanan gerilim olduğu belirtildi. (NNA–AP-Ynet- Haaretz–Axios)
